Waarom zijn de elektriciteitsprijzen voor bedrijven in buurlanden zoals Duitsland, Frankrijk en België tussen de 15 en 66 procent lager dan in Nederland? Er zijn twee voornaamste redenen hiervoor. Ten eerste passen veel buurlanden regelingen toe die de elektriciteitskosten voor grote bedrijven verlagen. In Nederland waren vergelijkbare regelingen van kracht: de Volumecorrectieregeling bood grootverbruikers korting op netwerktarieven, en de Indirecte Kostencompensatie compenseerde bedrijven die veel elektriciteit afnemen om te voorkomen dat ze hun productie naar landen met goedkopere maar minder duurzaam opgewekte elektriciteit verplaatsen. De overheid heeft beide regelingen afgeschaft, deels omdat ze te duur waren.
Tegelijkertijd is Nederland bezig met de uitbreiding van het stroomnet om aan de groeiende vraag naar elektriciteit te voldoen. Deze investeringen worden op dit moment gefinancierd door een verhoging van de netbeheertarieven. In Nederland betalen bedrijven via de netbeheerkosten dus mee aan het uitbreiden van het stroomnet. Omdat forse investeringen nodig zijn, zijn de netbeheerkosten ook fors gestegen. Ons bedrijfsleven en met name de industrie heeft daar veel last van: de netbeheerkosten zijn gestegen van voorheen enkele euro’s per megawattuur naar nu 18 euro per megawattuur. Voor sectoren waar energie een cruciale rol speelt in het productieproces kunnen dat soort stijgingen desastreus zijn. Volgens NRC betalen bedrijven in Nederland hiermee in totaal tussen de 39 en 63 euro meer per megawattuur voor hun stroom dan bedrijven in landen zoals Duitsland, België en Frankrijk.
De hoge stroomprijzen hebben aanzienlijke gevolgen. Nederlandse fabrieken hebben een concurrentienadeel, omdat zij soms door de hoge prijzen gedwongen stil liggen terwijl fabrieken in buurlanden wel kunnen draaien. De hoge stroomprijzen en de toenemende problemen van netcongestie, hebben invloed op het vestigingsklimaat van Nederland. Steeds meer bedrijven overwegen om zich in een ander land te vestigen, waar ze minder of geen last hebben van netcongestie en hoge netbeheertarieven. Maar de hoge stroomkosten kunnen niet alleen onze economie raken; ze kunnen ook negatieve gevolgen hebben voor de verduurzaming van Nederland. Elektrificatie is namelijk een belangrijke manier voor de industrie om uitstoot te verminderen. Maar om elektrificatie een rendabel alternatief te maken, moeten de stroomprijzen minimaal vergelijkbaar zijn met buurlanden.
Lokaal energiemanagement biedt bedrijven de mogelijkheid om grip en invloed te krijgen op hun stroomvoorziening en -prijzen. Zo kunnen ze netcongestie omzeilen en de stroomprijs beïnvloeden Bij lokaal energiemanagement creëren bedrijven hun eigen mini-energienetwerk. Hierin wekken ze zelf energie op, bijvoorbeeld met zonnepanelen, en gebruiken ze deze energie zo veel mogelijk onafhankelijk van het stroomnet. Het centrale element van zo’n lokaal netwerk is een batterij met slimme software, die de energiestromen binnen het mini-grid dirigeert. Het batterijsysteem kan verschillende interne en externe factoren in overweging nemen, zoals de energiebehoefte van het bedrijf, de verwachte opbrengst van de zonnepanelen, en de benodigde energie voor het laden van elektrische voertuigen via laadpalen. Een slimme batterij is dus als het ware het kloppende hart van het lokale energienetwerk en zorgt ervoor dat energie zo efficiënt mogelijk lokaal wordt gebruikt.
Lokaal energiemanagement met een slimme batterij biedt zowel voordelen voor het elektriciteitsnet als voor de bedrijven zelf. Enerzijds zorgt het lokaal opwekken, gebruiken en managen van energie voor een meer voorspelbare energievoorziening en vermindert het de overbelasting van het stroomnet. Anderzijds zijn bedrijven, doordat ze minder elektriciteit van het net hoeven af te nemen, minder afhankelijk van factoren die de stroomprijs volatiel maken en besparen op energiekosten. Ze krijgen meer controle over hun energievoorziening en de prijs per kilowattuur, en worden niet meer beperkt door hun beschikbare netaansluiting. Lees meer over hoe je baas wordt over je eigen energie, en welke voordelen dat met zich meebrengt.